Czy to przełom w sprawie kredytów z WIBOREM?

Czy to przełom w sprawie kredytów z WIBOREM?

Szerokim echem odbił się wyrok Sądu Okręgowego w Suwałkach (sygn. akt: I C 217/24) dotyczący kredytu ze stawką WIBOR. Pozytywne orzeczenie dla Kredytobiorcy pozwala myśleć o kolejnych rozstrzygnięciach na korzyść konsumentów.  Sąd wypowiedział się o niejednoznaczności ustalania stawki WIBOR i możliwości kwestionowania jej zapisów. Warto wspomnieć, że w tej sprawie to Bank pozwał Kredytobiorcę o zapłatę, po wypowiedzeniu umowy kredytu. Sąd Okręgowy oddalił powództwo Banku.

W uzasadnienie wyroku czytamy: Analizując kwestionowane przez pozwaną zapisy umowy kredytowej, tyczące się klauzuli zmiennego oprocentowania (…) zauważyć godzi się, że ani w umowie kredytu, ani w żadnym innym dokumencie związanym z jej zawarciem (jak też ustnie, na etapie przedkontraktowym) nie poinformowano pozwanej czym jest stawka referencyjna WIBOR 3M, kto tę stawkę ustala i w oparciu o jakie zasady; ani w umowie kredytu ani w żadnym innym dokumencie związanym z jej zawarciem (jak też ustnie, na etapie przedkontraktowym) nie poinformowano też pozwanej, gdzie może znaleźć informacje kwestii powyższych dotyczące.

Sąd pochylił się również nad istotą stawki WIBOR. Decyduje tu bowiem okoliczność, że nierzetelność i niedokładność tego wskaźnika (wobec możliwości jego zmanipulowania przez podmioty uczestniczące w fixingu) mogła mieć miejsce (…). Nie da się przy tym podzielić stanowiska powoda, że stawka WIBOR jako składowa klauzuli zmiennego oprocentowania nie może być kwestionowana i badana w aspekcie abuzywności, albowiem nadzorowana jest przez organy państwowe. Po pierwsze bowiem zakaz taki nie wynika z żadnego przepisu ustawy, po drugie – sam fakt nadzorowania administratora wskaźnika WIBOR przez ograny państwowe  nie przydaje temu wskaźnikowi charakteru urzędowego po trzecie wreszcie (i w sumie najważniejsze) – trzeba mieć na względzie, że w dacie zawierania umowy łączącej strony postępowania (20.07.2020 r.) (…) S.A. nie była jeszcze administratorem wskaźnika WIBOR w rozumieniu Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) (…) z dnia 8 czerwca 2016 r.

Sąd uznał za abuzywne postanowienia umowy dotyczące klauzuli zmiennego oprocentowania, co skutkuje tym, iż po wyeliminowaniu tejże klauzuli Kredytobiorca zobowiązany jest do zwrotu tylko kapitału kredytu.

W uzasadnieniu Sąd wyjaśnia również, że eliminacja całej klauzuli zmiennego oprocentowania nie jest nadmierną sankcją, zważywszy na wytyczne dyrektywy Rady 93/13/EWG, zmierzające do odstraszenia przedsiębiorcy do stosowania klauzul abuzywnych. Wywody Sądu są więc zbliżone do powszechnie dominującej argumentacji w przypadku kredytów frankowych. Pozwala to coraz śmielej myśleć nad korzystną dla wiborowiczów linią orzeczniczą w polskim sądownictwie.

Co więcej, w dniu 12 grudnia 2024 r. TSUE wydał wyrok w sprawie hiszpańskiego wskaźnika odpowiadającego WIBOR, w którym stwierdził, że: W braku takich informacji przedsiębiorca powinien bezpośrednio przedstawić pełną definicję tego wskaźnika, jak również wszelkie istotne informacje, w szczególności dotyczące ewentualnego ostrzeżenia ze strony organu, który ustalił ten wskaźnik, odnoszącego się do jego szczególnych cech i konsekwencji, które można uznać za istotne dla konsumenta w celu dokonania prawidłowej oceny skutków gospodarczych zawarcia zaproponowanej mu umowy kredytu hipotecznego.

TSUE obalił argumentację co do oficjalnego charakteru wskaźnika: (…) nie należy domniemywać, iż przedsiębiorca działa w dobrej wierze, z tego tylko powodu, że jest to oficjalny wskaźnik ustanowiony przez organ administracji i stosowany przez organy administracji publicznej. Ocena ewentualnego nieuczciwego charakteru takiego warunku powinna zostać dokonana w zależności od okoliczności właściwych dla danego
przypadku (…).