Przedawnienie roszczeń z kredytu frankowego

Przedawnienie roszczeń z kredytu frankowego

Przedawnienie roszczeń z kredytu frankowego to zagadnienie, które odgrywa kluczową rolę w kontekście dochodzenia praw przez kredytobiorców posiadających kredyty denominowane lub indeksowane we frankach szwajcarskich. W wyniku licznych spraw sądowych oraz zmieniającego się orzecznictwa, temat ten stał się jednym z najważniejszych dla frankowiczów, którzy chcą odzyskać swoje pieniądze. W tym artykule dokładnie wyjaśniamy, czym jest przedawnienie, jak wpływa na roszczenia frankowiczów oraz jak można skutecznie dochodzić swoich praw.

Co to jest przedawnienie roszczeń z kredytu frankowego?

Przedawnienie roszczeń to instytucja prawna, która ma na celu wprowadzenie pewności i stabilności w stosunkach cywilnoprawnych. Polega ono na tym, że po upływie określonego terminu, osoba, która posiada roszczenie wobec drugiej strony, traci prawo do jego dochodzenia przed sądem (przy użyciu środków przymusu państwowego). W kontekście kredytów frankowych przedawnienie dotyczy zarówno roszczeń kredytobiorców wobec banków, jak i banków wobec kredytobiorców.

Dlaczego przedawnienie roszczeń z kredytu frankowego jest tak istotne?

Dla frankowiczów kwestia przedawnienia roszczeń ma fundamentalne znaczenie. Oznacza to, że mają oni ograniczony czas na podjęcie działań prawnych przeciwko bankom. Jeśli kredytobiorca zbyt długo zwleka z wytoczeniem powództwa, jego roszczenia mogą ulec przedawnieniu, co skutkuje niemożnością skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego (sąd oddali powództwo jako przedawnione), a w konsekwencji odzyskania swoich pieniędzy.

Aby precyzyjnie ustalić moment, w którym roszczenie ulega przedawnieniu, należy w pierwszym rzędzie zidentyfikować, kiedy rozpoczyna się bieg terminu przedawnienia. Dopiero po weryfikacji powyższego, warto zastanowić się nad zdarzeniami, które skutkują przerwaniem biegu terminu przedawnienia.

Kiedy zaczyna się bieg przedawnienia roszczeń z kredytu frankowego?

Moment rozpoczęcia biegu terminu przedawnienia w sprawach frankowych jest kwestią kluczową i jednocześnie złożoną. W przypadku konsumentów termin przedawnienia nie zaczyna biec od momentu zawarcia umowy kredytowej, lecz dopiero wtedy, gdy kredytobiorca dowiedział się lub mógł dowiedzieć się o nieuczciwym charakterze klauzul zawartych w umowie, tzw. klauzul abuzywnych. Takie stanowisko wynika bezpośrednio z orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE).

Orzecznictwo TSUE a bieg przedawnienia w sprawach frankowych

W wyroku TSUE z 10 czerwca 2021 r. w sprawach połączonych C-776/19 do C-782/19 (BNP Paribas Personal Finance), Trybunał wyraźnie stwierdził, że termin przedawnienia roszczeń konsumentów o zasądzenie świadczenia nienależnego, spełnionego na rzecz banku zaczyna biec dopiero od momentu, gdy kredytobiorca dowiedział się o abuzywności klauzul w umowie. W praktyce oznacza to, że jeśli kredytobiorca dopiero niedawno uświadomił sobie nieuczciwość postanowień umownych (np. po konsultacji z prawnikiem lub na podstawie orzeczenia sądu), termin przedawnienia biegnie od tego momentu.

Stanowisko Sądu Najwyższego w sprawie rozpoczęcia biegu terminu przedawnienia

W Uchwale Składu Siedmiu Sędziów dnia 7 maja 2021 r. (sygn. akt: III CZP 6/21, zasada), Sąd Najwyższy, bazując na orzeczeniach TSUE, wskazał, że termin przedawnienia roszczeń restytucyjnych konsumenta nie rozpoczyna biegu przed momentem, w którym konsument dowiedział się lub, rozsądnie oceniając, powinien był dowiedzieć się o niedozwolonym charakterze klauzuli umownej. Dopiero wtedy kredytobiorca ma możliwość zażądania od banku zwrotu niesłusznie pobranych świadczeń.

Jakie są terminy przedawnienia roszczeń z kredytu frankowego?

Terminy przedawnienia roszczeń z kredytu frankowego zależą od kilku czynników, w tym od statusu kredytobiorcy (konsument czy przedsiębiorca) oraz charakteru roszczenia. Polski Kodeks cywilny przewiduje różne terminy przedawnienia w zależności od rodzaju roszczenia i stron stosunku prawnego.

Przedawnienie roszczeń konsumentów wobec banków

Na wstępie należy wskazać, że roszczenie o stwierdzenie nieważności umowy kredytu w polskim prawie w ogóle nie ulega przedawnieniu. Z kolei roszczenia o zapłatę co do zasady ulegają przedawnieniu. W przypadku konsumentów przedawniają się w terminie 10 lat (a te powstałe po nowelizacji kodeksu cywilnego z 2018 r. w terminie 6 lat, przy czym termin zawsze wydłuża się do ostatniego dnia danego roku).

Należy przy tym pamiętać, że w sprawach frankowych przyjmuje się, że dla roszczeń konsumentów termin przedawnienia zaczyna biec dopiero wtedy, gdy kredytobiorca zdał sobie sprawę z abuzywności klauzul umownych. Dzięki temu wielu frankowiczów, mimo że kredyt został zaciągnięty wiele lat temu, nadal ma możliwość skutecznego dochodzenia swoich roszczeń.

Przedawnienie roszczeń banków wobec kredytobiorców

W przypadku roszczeń banków wobec kredytobiorców termin przedawnienia jest krótszy. Banki mają 3 lata na dochodzenie swoich roszczeń od momentu, gdy stały się one wymagalne.

Dotyczy to np. żądania zwrotu niespłaconych rat kredytu czy innych należności wynikających z umowy. Banki mogą próbować przerwać bieg przedawnienia, składając pozwy przeciwko kredytobiorcom, jednak muszą działać w określonych ramach czasowych.  W przeciwnym razie ich powództwa zostaną oddalone – jako przedawnione.

Jak można przerwać bieg przedawnienia roszczeń z kredytu frankowego?

Same negocjacje z bankiem nie wystarczą, aby skutecznie przerwać bieg terminu przedawnienia w sprawie frankowej.

Zgodnie z art. 123 § 1 k.c. bieg przedawnienia przerywa się przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia.

Najlepszym sposobem na przerwanie biegu terminu przedawnienia w sprawie frankowej jest skierowanie pozwu do właściwego Sądu. Skutkiem przerwania biegu terminu przedawnienia jest to, że biegnie on na nowo.

Należy wskazać, że wniosek o zawezwanie do próby ugodowej nie przerywa biegu przedawnienia, ale tylko go zawiesza.

Czy można przedłużyć bieg przedawnienia roszczeń z kredytu frankowego?

Formalnie nie można przedłużyć biegu terminu przedawnienia, ale poprzez jego przerwanie można uzyskać dodatkowy czas na dochodzenie roszczeń. Po przerwaniu termin przedawnienia zaczyna biec na nowo, co daje kredytobiorcom więcej czasu na podjęcie odpowiednich kroków prawnych. Ważne jest jednak, aby działania te były podjęte w sposób prawidłowy i skuteczny, najlepiej przy wsparciu profesjonalnego pełnomocnika.

Należy przy tym pamiętać, że w razie przerwania przedawnienia przez czynność w postępowaniu przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym przedawnienie nie biegnie na nowo, dopóki postępowanie to nie zostanie zakończone.

Jakie są skutki przedawnienia roszczeń z kredytu frankowego?

Przedawnienie roszczeń ma poważne konsekwencje dla obu stron umowy kredytowej. Dla kredytobiorców przedawnienie oznacza utratę możliwości skutecznego dochodzenia swoich praw przed sądem. Sąd może oddalić powództwo z powodu przedawnienia, co uniemożliwia odzyskanie należnych pieniędzy.

Dla banków przedawnienie roszczeń oznacza, że nie mogą one domagać się od kredytobiorców zwrotu kapitału czy innych świadczeń wynikających z umowy, jeśli ich roszczenia uległy przedawnieniu. Oznacza to, że banki muszą działać szybko i zdecydowanie, aby zabezpieczyć swoje interesy.

Jakie kroki powinni podjąć frankowicze, aby uniknąć przedawnienia swoich roszczeń?

Przede wszystkim frankowicze nie powinni zwlekać z egzekwowaniem swoich roszczeń. Każde roszczenia natury majątkowej, w tym roszczenia wynikające z kredytów frankowych, ulegają przedawnieniu.

Rekomendujemy, aby skonsultować swoją sprawę z profesjonalnym pełnomocnikiem, który oceni zasadność oraz wysokość roszczeń. Również kwestie dotyczące przedawnienia roszczenia będą przedmiotem dokładnej analizy.

Podsumowanie – kredyt frankowy przedawnienie

Przedawnienie roszczeń z kredytu frankowego to złożone zagadnienie, które wymaga od kredytobiorców aktywnego podejścia i świadomości swoich praw. Dzięki korzystnym wyrokom TSUE oraz odpowiedniej strategii prawnej, frankowicze mają realną szansę na odzyskanie pieniędzy – niekiedy sięgających kilkuset tysięcy złotych. Kluczem do sukcesu jest jednak terminowe podjęcie działań i profesjonalne wsparcie prawne.

Jeśli jesteś frankowiczem i zastanawiasz się nad możliwością dochodzenia swoich roszczeń, nie zwlekaj. Skonsultuj się z naszą Kancelarią Prawną. Ocenimy Twoją sytuację i wskażemy najlepsze rozwiązania. Pamiętaj, że czas działa na Twoją niekorzyść, a przedawnienie roszczeń może skutecznie uniemożliwić odzyskanie należnych Ci środków.